Sosyal Girişimcilik Nedir?

EN ÇOK SES GETİREN SOSYAL GİRİŞİMCİLER VE PROJELERİ NEDİR?

Bir sosyal sorunu çözmeye yönelik hizmet sunan ya da üretim yapan her türlü kuruluş sosyal girişim olarak adlandırılabilir. Çözüm odaklı çalışan bu projelerin aynı zamanda sistematik, yenilikçi ve sürdürülebilir bir iş modeline sahip olması da çok önemlidir. Dünya çapında çok başarılı örnekleri olan sosyal girişimler, ülkemizde de oldukça yaygındır. Sosyal sorumluluk projeleri adı altında da inceleyebileceğimiz bu girişimcilik fikirleri, toplumsal açıdan büyük fayda sağlamaktadır. 

EN BAŞARILI SOSYAL GİRİŞİM FİKİRLERİ

OTSİMO

Otsimo, otizm spektrum bozukluğu, down sendromu ve öğrenme zorlukları yaşayan çocukların eğitimine evde destek vermek için çocuk psikologları ve eğitmenler gözetiminde geliştirilmiş, uluslararası sertifikalı ve ödüllü bir özel eğitim oyunu uygulamasıdır.

Bizim hayalimizde her çocuğun ihtiyacı olan temel eğitime en kolay şekilde erişebilecekleri bir dünya var ve bu yola, bu eğitime en çok ihtiyacı olan çocuklara yönelik oyunlar geliştirerek başladık.

– OTSİMo EKİP ÜYELERİNDEN CİHAN OKLAP

EVREKA

Akıllı çöp toplama sistemi sayesinde, atık toplama sürecindeki karbon emisyonunu ve maliyetleri %55 düşürenevreka, konteynerlere yerleştirdiği sensörler sayesinde çöplerin ne zaman dolduğunu algoritmalarla hesaplıyor ve ona göre bir rota çıkarıyor. Bu sayede, süreçleri kısaltarak efor ve zaman kaybını engelliyor, aynı zamanda karbondioksit salınımını da azaltıyor.

Konteynerlere yerleştirilen sensörler doluluk, sıcaklık ve konum verisi alıyor; bu veriler algoritmalar tarafından işleniyor, tahminleme ve rotalama sonuçları veriyor. Bu sonuçlar ile sürücülere takip etmeleri gereken rotalar iletiliyor. Yöneticiler de takibini yapabiliyorlar.

Evreka projesinin amacı ; ekonominin tüm sektörlerinde, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının Enerji Verimliliği (EV) ile ilgili kapasitesinin AB’nin kaynak verimliliği hedeflerine uyumlu olarak geliştirilmesini sağlamaktır.

REFLECT

Avrupa Birliği (AB) Ufuk 2020 kapsamında desteklenen Redefining Geothermal Fluid Properties At Extreme Conditions” (kısaca REFLECT) isimli projede jeotermal sistemlerdeki akışkanın jeokimyasal özelliklerinin irdelenmesi, jeokimyasal modellerin geliştirilmesi ve kabuklaşmanın minimize edilmesi hedefleniyor.

2020 yılında çalışmalara başlanan projede Türkiye, Almanya, Hollanda, Norveç, İzlanda, Fransa, Macaristan ve İsveç yer alıyor. Projede Türkiye’den sadece İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü’nden (İYTE) araştırmacıları yer alıyor.

EN BAŞARILI SOSYAL GİRİŞİMCİLER

TÜLİN AKIN

2004 yılında öğrenciyken kurduğu Tarimsalpazarlama.com ile Türkiye’nin tarım alanındaki ilk iletişim, e-öğrenme network’ü ve e-ticaret medyasını hayata geçirmiştir. 2007’de İhracatın Yıldızları Programında e-ihracat birincilik ödülü almıştır. Bankalarla birlikte çiftçi kredi kartlarını modelleyerek, çiftçinin zarar görmeden finans kaynağı bulmasını sağlamış ve bunları anlatmak için yaklaşık 12.000 köye ziyaretler gerçekleştirmiştir. Vodafone ile birlikte Çiftçi Kulübü’nü kurmuş ve çiftçiye özel uygulamalarla 1 milyon 400 bin çiftçiye ve ailesine bilgi ve hizmet ulaştırarak tarımda erken uyarı bilgilendirmelerini başlatmıştır.

Intel’in desteklediği, okuma yazma bilen herkesin kullanabileceği ve bilgi, iletişim, pazarlama, ihtiyacı olan konularda uzmanlara soru sorabilmeyi sağlayan özel bir çiftçi bilgisayarı yazılımı üretmiştir. Kırsal alanda su bilincini geliştirmek ve traktör kazalarını önlemek amacıyla da çeşitli sosyal sorumluluk projeleri gerçekleştirmiştir.

BİLL DRAYTON

Drayton, içinde bulunduğumuz zamanın ‘öncü’ sosyal girişimcilerinden biri olarak kabul edilmektedir. Kendisi 1980 yılında küresel çapta sosyal girimcileri bulmak ve onları desteklemek adına çok yönlü bir yaklaşıma sahip olan “Ashoka: Innovators for the Public” (Kamuoyunun Yenilikçileri) adlı platformu kurmuştur. Dünyanın ilk ve en geniş sosyal girişimcilik platformu Ashoka, 41 yıldır, acil toplumsal sorunlara etkin ve kalıcı çözümler getiren sosyal girişimcileri tespit ediyor, onları küresel bir destek ağında buluşturarak potansiyellerini gerçekleştirmelerini ve çözümlerini yaygınlaştırmalarını sağlıyor.

Drayton aynı zamanda ‘Get America Working!’ ve ‘Youth Venture’ gibi kar amacı gütmeyen ulusal organizasyonların yönetim kurulu başkanlığını yapmaktadır.

MUHAMMED YUNUS

Bangladeşli bir ekonomist olan Prof. Dr. Muhammed Yunus, 1974’te, Chittagong Üniversitesi’nde ders verirken, yoksulluk içindeki halk ve öğretmekte olduğu ekonomik teoriler arasındaki uçurumu fark eder.

Öğrencilerini yoksul bir köye saha gezisine götürür. Bambudan tabureler yapan bir kadın ile görüşürler ve her bir tabureyi yapmak için aldığı işlenmemiş bambulara 15p dengi bir para ödediğini ve tefeciye ödemeyi yaptıktan sonra elinde bir penilik bir kar marjı kaldığını öğrenirler. Daha avantajlı oranlarda ödünç para alma şansına sahip olsa ekonomik anlamda bir adım öne gidebilecek, geçim düzeyini yükseltebilecek olan bu kadınlar için Yunus konuya el koyar ve 42 bambu dokumacısına kendi cebinden 27$ borç verir. Bu küçük meblağ ile sadece onların hayatta kalmalarını değil, aynı zamanda kendileri yoksulluktan kurtaracak kişisel inisiyatif alma ve girişimde bulunma belirtisi göstermelerini de sağlamıştır.

Bankaların ve hükümetin tavsiyelerine karşı duran Yunus, mikro ölçekli borçlar vermeye devam eder ve 1983’te güven ve dayanışma ilkeleri üzerine kurulan “Köy Bankası” anlamına gelen Grameen Bank’ı kurar.

2006 yılında Yunus ve Grameen Bank “aşağıdan başlayacak bir ekonomik ve sosyal kalkınma yaratmak amacıyla mikrokredi sistemi için harcadıkları çabalar için” Nobel Ödülü’ne layık görülmüşlerdir. Prof. Dr. Muhammed Yunus aynı zamanda sosyal işletmecilik fikri ile kapitalizme yeni bir boyut kazandırmıştır.

MARC KOSKA

Koska, tıbbi araçları yeniden tasalayarak, yetersiz bir şekilde finanse edilen kliniklerde kullanılmak üzere tek kullanımlık, ucuz şırıngaları tanıtmıştır. Bu yenilik, kanla bulaşan hastalıkların bulaşmasına karşı koruma sağlayan fazla kullanışlı bir icattır. Koska, 2006 yılında SafePoint Trust’ı kurarak 40 ülkede Auto-Disable şırıngaları ile yaklaşık 4 milyar güvenli enjeksiyon sağladı. Bunun yanısıra, Schwab Vakfı, 2015 yılında dünya sağlık sorunlarına öncülük eden çözümlerinde dolayı Koska’yı Yılın Sosyal Girişimcileri listesine kaydetmiştir. Dünya Sağlık Örgütü, 2015 yılının Şubat ayında güvenli enjeksiyonlara ilişkin küresel bir politika yayınlamıştır.

MARC KOSKA’NIN ŞIRINGAYI KEŞFETME HAKKINDAKİ TED KONUŞMASI

BLAKE MYCOSKİE

2006 yılında Arjantin’e yaptığı bir gezinti sonrası, Mycoskie TOMS Shoes’un kuruculuğunu üstlenmiş ve şirkete 300,000 dolar değerinde yatırımda bulunmuştur. TOMS satılan her bir çift ayakkabı için bağış yapma sözü vermiş ve bu sözünü ‘One For One’ kampanyası üzerinden su tedariği sağlama, görüş bozukluklarının tedavisi, doğum, zorbalığının önlenmesi gibi girişimlerini desteklemek adına genişleterek devam ettirmiştir.

TOMS markası aracılığıyla, Mycoskie küresel yoksulluk ve sağlık gibi önemli konular hakkında farkındalık yaratmıştır. 10 Eylül 2018 itibariyle, şirket gelişmekte olan ülkelere 70 milyon çift ayakkabı ve 335.000 haftadan fazla güvenli su sağlamıştır. Ayrıca TOMS gözlük programı sayesinde, 600.000’den fazla kişiye reçeteli gözlük veya ameliyat imkanları tanıyarak görme bozukluklarının tedavisine yardımcı olmuştur.

PAYLAŞ
İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Öğrencisi

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here