Deflasyon Nedir?
Deflasyon, fiyatlarda genel düzeyde sürekli düşüş yaşanması durumunda ortaya çıkan ekonomik süreçtir. Burada önemli olan kısım “fiyatların genel düzeyde sürekli düşüş yaşaması” çünkü bir veya bir kaç malın fiyatının düşmesi veya genel düzeyde bütün malların fiyatının bir defaya mahsus düşmesi deflasyon olarak isimlendirilemez.
Bu süreçte paranın satın alma gücünde artış yaşanır. Örnek verecek olursak yılbaşında 200 TL’ye aldığımız ürünü yıl sonunda 150 TL’ye alabiliyorsak paranın alım gücünün arttığından söz edebiliriz. İlk bakışta enflasyonun tersi olarak algılanıp ekonomi için olumlu bir şey gibi görünüyor.
Fakat deflasyonist eylemler devam ederse üretici konumundaki işletmeler üretimden vazgeçer ve ekonomi büyüyememe durumuyla karşı karşıya kalabilir. 2008 yılında ki küresel krizde (büyük resesyon) Amerika Merkez Bankası yüksek enflasyon yaratmayacak şekilde para arzı ile tüketim talebi ve istihdamda artış sağlayacak önlemler almaya çalıştı.
Deflasyon Neden Olur?
- Hane halkı ve işletmelerin tasarruflarında artırıma gitmesi.
- Tasarrufların verimli yatırımlara dönüştürülmemesi.
Deflasyonun Sonuçları Nelerdir?
- Milli gelir ve istihdamın düşmesi.
- Stoklarda ve işsizlikte artış gözlenir.
- Refah düzeyinde ve ücretlerde düşüş yaşanır.
Düşük kârlardan dolayı üretim azalır dolayısıyla iş gücünde de azalma meydana gelir. Gelirler azaldığı için tüketimde azalır ve ekonomik durgunluk yaşanır.
Enflasyon Nedir?
Enflasyon, deflasyonun tam tersi olacak şekilde fiyatların genel düzeyde sürekli artış yaşanması durumunda ortaya çıkan ekonomik süreçtir. Bir malın fiyatının anlık olarak artıp-azalması enflasyon olarak isimlendirilemez.
Bu süreçte paranın satın alma gücünde azalma yaşanır. Yukarıda deflasyon tanımında verdiğimiz örneğin aynısını düşünelim, yılbaşında 150 TL’ye aldığımız ürünü yıl sonunda 200 TL’ye alıyorsak paranın alım gücünün azaldığından söz edebiliriz.
Enflasyon Neden Olur?
- Mal ve hizmetlere olan talep artışından dolayı yani talep arzdan fazlaysa fiyatlar artacaktır.
- Emek, sermaye ve doğal kaynaklardaki maliyet artışı yaşanıyorsa ürünlerin fiyatlarında da artış yaşanır.
- Harcamalar ve ihracat tutarının, üretim ve ithalat tutarını aşması sonucu da fiyatlarda artış yaşanır.
Enflasyonun Sonuçları Nelerdir?
- Enflasyon, ülke ekonomisinde belirsizliği getirir.
- Fiyatlar artacağı için yatırım yapacak olan yatırımcıya, girişimciye, iş adamına engel olur.
- Yatırımlardan vazgeçildiği için yeni istihdam olanakları sağlanmaz. Ekonomi durgunlaştığı için işten çıkarmalar olur yani işsizlik artar.
- Ülkede ki ekonomik yapıyı ve yabancı yatırımı olumsuz etkilediği için diğer ülkeler ile rekabet gücü de olumsuz etkilenir.
Stagflasyon Nedir?
Stagflasyon, ekonomide durgunluk varken yani resesyon durumu yaşanıyorken yüksek enflasyonun da devam etmesidir. İşsizliğin artması, büyümenin yaşanmaması ve enflasyonun sürekli hale gelmesi stagflasyonun belirtilerindendir.
Stagflasyon Neden Olur?
- Para arzının üretimden hızlı artma durumu oluşur.
- Döviz kurlarında dalgalanmalar yaşanır
- Enerji kaynaklarının fiyatlarında artış yaşanır.
Stagflasyonun Sonuçları Nelerdir?
- Temel yaşam ihtiyaçlarının fiyatları artar.
- Yatırımlar azalır.
- İşsizlik oranında artış yaşanır.
