Muhasebenin Doğuşu
Muhasebe’nin geçmişi binlerce yıl öncesine dayanır ve
dünyanın birçok yerinde kullanılmış ve araştırılmıştır. Muhasebenin en eski
açıklamaları Mezopotamya uygarlıklarına kadar uzanmaktadır. Bu insanlar
ticarete konu olan ve alınan malların ilk kayıtlarını tutmuşlardır. İnsanlar,
hayvancılık ve mahsullerini içeren ayrıntılı işlemlerin kayıtlarını tutan daha
ilkel muhasebe yöntemleri kullanmışlardır. Hindistan’da yaşayan Chanakya (filozof
ve ekonomist), MÖ 2. yüzyılda Mauryan İmparatorluğu sırasında Arthashasthra’yı
yazmıştır. Bu kitap, hesaplar için kayıt defterlerinin nasıl muhafaza
edileceğine dair tavsiye ve detaylar içeriyordu.
İlk Muhasebeciler
Muhasebeciler, toplum hala nakit ve ticaret ekonomisinden
ziyade takas ve ticaret sisteminde (M.Ö. 2000 öncesi) iken ortaya çıkmıştır. Bu
zamanların defterleri, yapılan işlemlerin tarihleri ve açıklamaları veya
verilen hizmetlerin şartları bize bunu göstermektedir.
Aşağıda bu defter girişlerinin neye benzediğine dair iki
örnek bulunmaktadır:
12 Mayıs Pazartesi: Bugün verdiğim üç tavuk karşılığında
William Smallwood (işçi) hasat sonbaharda tamamlandığında bir el çantası tohum
verdi.
14 Mayıs Çarşamba: Samuel Thomson (usta), bir yıl verilecek yumurta
karşılığında bir çekmeceli sandık yapmayı kabul etti. Sandık bittikten sonra
yumurtalar günlük olarak teslim edilecektir.
Tüm bu işlemler bireysel defterlerde tutulmuş ve bir anlaşmazlık
ortaya çıkarsa, sorun sulh yargıçlarına
taşındığında kanıt olarak gösterilmiştir. Her ne kadar yorucu olsa da,
her anlaşmayı detaylandırmışlardır çünkü yapılan anlaşmaların süreleri bazen
fazlasıyla uzun olabiliyordu.
Defter Kayıtlarının
Gelişmeye Başlaması
Para birimleri kullanılabilir hale geldikçe esnaf ve
tüccarlar maddi zenginlik yaratmaya başlamış ve dolayısıyla defter tutma sistemi
de gelişmiştir. İnsanlar hafıza ve matematik konusunda sorun yaşamaktan
çekindikleri için defter kaydı tutmak zorunda kalarak bu alanda kendilerini
geliştirmişlerdir.
1400’lü yılların sonlarına kadar borç ve alacak tutarları
tek bir sütunda düzenlenmiştir. Buna tek girişli defter tutma denir ve günümüzde
çoğu insanın çek defterlerini takip etmek için yaptığıyla benzerdir. Muhasebecinin,
aylık kar veya zarar kadar basit bir şey hesaplarken düşüleceğine veya
ekleneceğine karar vermek için her girişin açıklamasını okuması gerekiyordu. Bu
yüzden kullanılan bu yöntem verimsiz ve zaman alıcı bir yöntemdi.
Muhasebenin Gelişimindeki
Etken
Teknolojinin de gelişmesiyle birlikte insanların
üretkenliğinin de artması muhasebeye duyulan ihtiyacı artırmaktaydı. Basit
anlamda tutulan kayıtların şirketlere yetmemeye başlamasıyla birlikte muhasebe
daha sistemli bir hale gelmeye başladı.
Faaliyetlerini genişletmek için daha fazla sermaye çekmeye
istekli olan şirketler, finansal tablolarını bilanço, gelir tablosu ve nakit
akışı tablosu şeklinde yayınlamaya başladı. Şirket dışındaki kaynaklardan
yapılan yatırım sermayesi, işletmeye öncülük eden bireysel sahipler tarafından
sağlanandan daha önemli hale gelmeye başlamıştı. Yatırım sermayesinin
getirilmesi, çoğu şirket için operasyon ve kar aralığını artırmış olsa da hissedarları
memnun etmek için yönetim üzerindeki baskıyı da artırmıştı. Hissedarlar ve yönetim
arasındaki güven konusunda yaşanan tatminsizlik nedeniyle bir şirketin
faaliyetlerinin bağımsız finansal incelemelere ihtiyaç duyduğu düşünülmüştü.
Günümüzde Muhasebe
Günümüzde muhasebecilerin uyması gereken muhasebe
standartları, denetim düzenlemeleri ve etik standartlar vardır. Her
işletme, şirket, hükümet ve bireyin hayatı boyunca ve genellikle günlük
faaliyetleri sırasında en azından temel muhasebe ilkelerini kullanması gerekir.
