KİŞİSEL
GELİŞİM HATALARI
Kişisel gelişim yolculuğunuz,
ne zaman sona ereceği belli olmayan bir maraton koşusu gibidir. Yaşamaya devam
ettiğiniz sürece bu yolculuğun içinde yer almaya devam edersiniz. Bu yolculukta
önünüze türlü engeller çıkar ve siz bunları aşarak ilerlemeye devam ederken, kendinizle
ve dış dünyanızla olan etkileşimleriniz yeni bir boyuta taşınır. Siz farkında
olmasanız bile hayata farklı açılardan bakabilme yeteneğiniz gelişir;
cesaretiniz, özgüveniniz, kararlığınız ve motivasyonunuz artar.
Kişisel gelişim yolculuğunuzda emin adımlarla yürürken önünüze engeller çıkacağı gibi bazen de görünmez duvarlar çıkar. Nasıl ki engeller sizi bir üst basamağa taşımak için birer araç ise görünmez duvarlar da yerinizde saymanızı kolaylaştıracak ve hatta sizi bir alt basamağa düşürebilecek güce sahip birer istenmeyen araçtır. Bu istenmeyen araçlara kişisel gelişim hataları diyoruz.
Hangi
Kişisel Gelişim Hatalarını Yapıyoruz?
Kitaplarda da çokça yer
bulmuş 12 kişisel gelişim hatasını inceleyelim:
- Dikey Gelişme
Dikey
gelişme, sadece bir noktaya odaklanılmış kişisel gelişim türüdür. Yalnızca
kitap okumak, yalnızca spor yapmak gibi tek bir gelişim adımının üzerinde
yoğunlaşmak, yoğunlaştığınız konuda sizi uzman yapabilir ancak ondan başka bir
şey bilmenize de engel olur.
- Çok Geç
Tolstoy, bisiklete binmeyi öğrendiğinde 67 yaşındaydı. ‘Hiçbir şey için geç değildir.’ sözü, ‘Tolstoy’un Bisikleti’ olarak günümüzdeki yerini aldı. Yeni bir şeyler yapmaya veya öğrenmeye karar verdiğinizde bunun için çok geç olduğunu düşünürseniz, Tolstoy’un Bisikleti’ni hatırlayın.
- Sertifika Toplayıcılığı
Sertifika toplayıcılığı, kişisel gelişim hataları arasında sıklıkla karşılaştığımız bir hata türüdür. Kurslara katılmak size yeni şeyler öğretirken, yeni bir çevreye de sahip olmanıza olanak tanır. Bütün bunlar güzeldir ancak öğrendiğiniz alanda derinlere dalmak kişisel gelişiminiz açısından daha faydalıdır. Hiçbir alanda derinleşmeden sığ sularda yüzmek, elinizde bir yığın sertifikadan başka bir şey değildir.
- Başkalarına Bağlı Kalmak
Başınıza olumsuz bir şey geldiğinde başınızı çevirip, aynı şey başkalarının da başına gelmiş mi diye bakıyorsanız, siz de başkalarına bağlı kalmışsınız demektir. Sizin başınıza gelen olumsuz bir şey, başkalarının başına gelmiş ya da gelmemiş olsa da sizin başınıza gelmiş olduğu gerçeğini değiştirmez. “Bir tek benim değil, başkalarının da başına gelmiş.” diyerek kendinizi rahatlatmanız yersizdir. Oturup, çözüme odaklanmalısınız.
- Bilgi ve Kitap Zehirlenmesi
Kişisel gelişiminizi sürdürmeniz gerektiğinin farkına yeni vardıysanız ilk anın verdiği heyecanla kendinizi birçok kursun ve kitapların içinde bulabilirsiniz. Geç kalmışlığın verdiği huzursuzlukla birlikte bugüne yetişmeniz gerektiğini düşünürsünüz ve yüzlerce kitap alır, onlarca kurs kaydı yaptırırsınız. İlk zamanlar hoş vakit geçirseniz de zamanla altından kalkamazsınız; eskiye özlem duymaya başlarsınız. Kişisel gelişim süreci zamana ihtiyaç duyar, bu zamanı ona vermelisiniz.
- Yanlış Rol Model
Kişisel gelişim sürecini bir yolculuk olarak düşünmüştük. Rol modeller ise bu yolculukta yanımıza alacağımız temel ihtiyaçlarımız gibidir. Rol seçimlerinde en sık yapılan kişisel gelişim hataları iki çeşittir: Tek bir rol model belirlemek ve rol modelin gerçekte kim olduğunu bilmemek. Tek bir rol model seçtiğinizde, bir başka hayatı kopyalayıp kendi hayatınıza yapıştırmış olursunuz ki bu çoğu zaman karakterinize uymaz ama birden fazla rol model seçerseniz ilk rol modelinizin kitap okuma alışkanlığını alabilir, ikinci rol modelinizin erken uyanma davranışını alabilir ve bunları entegre edip yeni bir model ortaya koyabilirsiniz. Bu entegre işlemi sizin hayatınıza adapte olacak ve karakterinize tam oturacaktır.
- Konfor Alanı
Konfor alanı tümüyle bilimsel ve kısa tanımı ise şu şekilde: “İnsanın kendisini halihazırda rahat hissettiği bir ortamda, çevresindeki her şeyi kontrol edebileceği yanılgısına düştüğü psikolojik evre.” Konfor alanı sizi dış dünyadan koruyan ve içinde rahatlıkla yaşayabileceğiniz bir akvaryum gibidir. Konfor alanınızın psikolojik etkisine kapıldığınız zaman “Burada liderim!” gibi yanılgılara da düşersiniz, haklısınızdır da lider sizsinizdir; sizden başka kimse olmadığı için. Suyun üzerinde batmadığınızı gördüğünüzde buna sevinebilirsiniz, batmadığınız doğrudur ama ilerleyemediğiniz de doğrudur. Kişisel gelişim sadece evde olmaz, dışarı çıkın; keşfedilecek çok yer var.
- Genel Kültür
Genel kültürü tanımlayacak olursak “her şeyin doğru miktarda bilinmesi” olarak tanımlayabiliriz. Burada anahtar kelime “doğru miktarda” kelimesidir. Örneğin, spor konusuna olan ilginiz sayesinde çok şey merak eder, öğrenir ve paylaşmak istersiniz. Bir ortama girdiğinizde sürekli bu konu üzerinde konuşursunuz ancak insanlar bundan sıkılır. Size hoş gelen bir şey başkalarına rahatsız edici gelebilir. Bilgi sahibi olduğunuz farklı şeylere de ihtiyacınız vardır, doğru miktarda aldığınızdan emin olun.
- Motivasyon
Motivasyon
ile gaza gelmek birbirine çok karıştırılan iki farklı eylemdir. Sizi
cesaretlendirecek bir şey izlediğinizde veya okuduğunuzda hissettiğiniz o ileri
atılım duygusu motive olmuş olmanızdan kaynaklanmaz. Dışarıdan size verilen
motivasyon(!), motivasyon değil gazdır. Bu gaz uçucudur, etkisini aniden
gösterir ama çok çabuk son bulur. Gaza gelmeyi elinizdeki bir kibrit gibi
düşünün; motivasyon ise diğer elinizdeki mumdur. Kibrit bitmeden mumu yakmalı
ve eyleme geçmelisiniz.
- Hayat Planlama
Hayat planlama, uzun vadeli bir tasarım işidir. Kendi hayatınızın tasarımcısı olarak en zevkli tasarımları üretebilmek, sahip olduğunuz bilginiz ve sabrınız ile orantılıdır. Yaratacağınız eşsiz tasarımlarınız için emek sarf ederken gösterdiğiniz azim ve istikrar meyvesini elbette verecektir. Peki söylendiği gibi bilgili, sabırlı, azimli ve istikrarlı mısınız? Yoksa “Şu üniversite bitsin sonra..”, “Şu pazartesi bir gelsin sonra..” diyenlerden misiniz? Zaman kavramı sadece biz insanlar için bir anlam ifade eder; geriye kalan her şey için zaman, hiçbir şeydir. Pazartesi gününün gelmesi özel bir gün değildir ve hiçbir zaman da olmayacaktır; siz anlam yüklediğiniz için önem kazanmıştır. Şu an içinde bulunduğunuz zaman dönemiyle pazartesi günü içerisinde bulunacağınız zaman dönemi arasında fark yoktur. Belirli bir saati beklemeden işe koyulun.
- Görgü Kuralları
Görgü kuralları, daha sık aileden öğrenilmekle birlikte insanları gözlemleyerek; okuyarak, sorarak da öğrenilebilir. Görgü kurallarına uyduğunuzda karşınızdaki insana saygı göstermekle kalmaz, ona kendisinin ne kadar önemli olduğunu da hissettirirsiniz. Bir restorana gittiğinizde çatal-bıçak nasıl kullanılır ve karşınızdaki insanla konuşurken nasıl bir davranış sergilenir, öğreniniz.
- Parayı Yanlış Harcamak
Para konusu başlı başına öğrenilmesi gereken çok temel bir konudur ve içerisinde çokça yönlendirici bilgi barındırır. Parayı harcama biçiminiz neyi, neye değiştiğinize kadar günlük yaşamınızda sizi farklı ikilemlerle sık sık etkiler. Buradan yola çıkarak para konusunda kişisel gelişim hataları yapmamak için fırsat maliyeti kavramını bilmek kişisel gelişiminiz açısından hayati önem taşır. İhtiyacınız olmadığı halde, yüz liradan seksen liraya düşen bir elbiseyi satın aldığınızda yirmi lira kar değil; seksen lira zarar etmişsiniz demektir. Bu alışverişteki fırsat maliyetiniz seksen liradır. Siz seksen liraya satın alabileceğiniz dört adet kitabı bir elbiseye değişmişsiniz demektir; bu durumda fırsat maliyetiniz dört adet kitaptır. Tercihlerinizi yaparken fırsat maliyeti kavramını aklınızın bir köşesinde bulundurun.
Kendiniz ve gelişiminiz için iyi niyetle çıktığınız kişisel gelişim yolunda, doğru şeyleri yapmak kadar önemli olan bir şey de yanlış şeyleri yapmamaktır. Doğru şeyleri yapıp yanında bir de yanlış şeyleri yapmak, matematikten de bildiğiniz gibi birbirini götürür. Kişisel gelişim yolculuğunuz, kişisel gelişim hataları içermeyen bir yolculuk olsun.
