2017 Nobel Tıp Ödülü
2017 Nobel Tıp ödülü biyolojik saati açıklayan bilim insanları Jeffrey C. Hall, Michael Rosbash ve Michael W. Young’a verildi. Bu ödüle layık görülen bilim insanlarının çalışmalarına ve biyolojik saatin neden bu kadar önemli olduğuna bir bakalım.
Canlı organizmaların bir güne adapte olabilmelerini sağlayan biyolojik saatin varlığı bilim insanlarınca bilinen bir olguydu ancak bunu vücutta hangi mekanizmaların kontrol ettiği bilinmiyordu. Meyve sinekleri üzerinde araştırmalarını gerçekleştiren üç bilim insanı bu işlevi sağlayan bir geni ayrıştırmayı başardılar. Buna bağlı olarak bu genin geceleri biriken ve gündüzleri de çözünen bir proteini kodladığını gösterdi. Bunun sonrasında ise bu genden kodlanan başka proteinleri de tespit eden üç bilim insanı biyolojik saatin nasıl işlediğini ortaya koymuş oldu.
Period genini diğerlerinden ayırt ettikten sonra bu gen tarafından kodlanan PER adlı proteini keşfettiler. Böylece, PER proteinlerinin 24 saatlik döngüde biyolojik saati koordine ettiği ortaya çıkmış oldu.
İnsan da dahil bütün çok hücreli organizmaların sahip olduğu bu mekanizmayı keşfeden üç bilim insanı 2017 Nobel Tıp ödülünün sahini olmuş oldu.
2017 Nobel Kimya Ödülü
Merakla beklenen Nobel Kimya Ödülü’nün 2017 yılı sahipleri, kriyo-elektron mikroskobunu geliştiren ekipten Jacques Dubochet, Joachim Frank ve Richard Henderson oldu. Geliştirilen bu mikroskopla birlikte artık çözelti haldeki biyomoleküllerde yüksek çözünürlüklü yapının belirlenmesi daha basit olacak.
Güçlü elektron ışınları biyolojik materyali öldürmesinden dolayı elektron mikroskoplarının ölü maddelerin görüntülenmesine uygun olduğu sanılıyordu. Ancak geliştirilen bu teknikle bozuk iki boyutlu görüntülerin yerini keskin üç boyutlu görüntülerin alacağı söylendi. Artık biyomoleküllerin hareketlerini herhangi bir anda dondurarak kaydedebilecekler. Böylelikle bu biyomoleküllerin nasıl çalıştıklarını anlama olanağı yakalanmış olunacak. Biyokimyadaki bu önemli gelişmeyle birlikte yeni yolculuklara da imza atılmış olunacağı düşünülüyor.
Uzun süren araştırmaların ve çabaların sonucunda bu keşfe imza atan ekip 9 Aralık’taki tören tarihinde plaketlerini almış oldular.
2017 Nobel İktisat Ödülü
Yaptığı çalışmalarla Nobel İktisat ödülünün sahibi Richard Thaler oldu. Ekonomi ve psikoloji arasında kurduğu bağlantıyla birçok çalışmaya imza atan ekonomist bugün ‘davranışsal ekonomi teorisi’ diye adlandırılan ekonomi araştırmalarını etkileyen yeni bir çalışma alanı yarattı.
Akademiden yapılan açıklama şu şekilde “Thaler, psikolojik varsayımları ekonomik karar alma analizleriyle birleştirdi. Kısmi rasyonellik, sosyal tercihler ve öz-denetim yokluğunun sonuçlarını araştıran Thaler, bu gibi insani faktörlerin bireysel kararları ve piyasa süreçlerini sistematik olarak nasıl etkilediğini ortaya koydu.”
Thaler halen Chicago Ünivesitesinde Davranış Bilimi ve Ekonomi Profesörü olarak görev yapıyor. Ayrıca 2008 yılında yayımladığı kitabı ‘Nudge’ da da insanların ekonomik kararları üzerine görüşlerini yansıtıyor.
