Üniversitelerin bütçeleri her zaman tartışma konusu olmuştur. Ancak daha önemlisi, bu bütçeleri içinde araştırma için ayrılan payın ne kadar olduğudur. Dünyanın en tanınmış üniversitelerinden Harvard, yapay zeka konusunda Intelligence Advanced Resarch Project Activity (IARPA)’dan aldığı katkıyı biraz da sadece eğitime odaklanmayan yapısına borçlu.
Yapay zekanın gelişimi için ABD hükümetine bağlı olarak çalışmalarını sürdüren IARPA, bu alanda çözüm sunan eğitim kurumlarını da desteklemeyi ihmal etmiyor. Harvard Üniversitesi’nin aldığı 28 milyon dolarlık fon, insan beyninin işlem kapasitesi hakkında bilgi toplama ve bunun yapay zekanın gelişimine katkı sağlaması konusundaki çalışmalar için verilmiş durumda.
Harvard’a ödül kazandıran araştırma insan beyninin 10 ila 100 terabyte arasında bir kapasiteye sahip olduğu ortaya çıkarmıştı. Bu çalışma insan beynini veri analiz yeteneği, patern tanıma ve yetenek gelişimi açısından ele alıyor.
Açıklanan 28 milyon dolarlık fon, yapay zekayı kaç adım ileriye taşıyabilir şimdilik bilinmiyor. Ancak insan beyninin çalışma sistemi ile yapay zeka arasındaki benzerlikleri ortaya çıkarma ve bunu yapay zekanın gelişiminde kullanma noktasında faydalı olacağı kesin.
Yapay Zeka Üniversite Sınavına Girerse
Yapay zeka çalışmaları dünyanın dört bir yanında hızla sürüyor. Son çarpıcı örneklerden biri Japonya’dan gelmişti. Japonya Ulusal Enformatik Enstitüsü tarafından üretilen ve yapay zeka kullanan bir robot üniversite sınavına sokulmuş ve ortalamanın çok üzerinde bir puan aldığı görülmüştü. 950 puan üzerinden 511 puan alan robot, Japon öğrencilerin aldığı ortalama 416 puanın üzerine çıkarak yeteneklerini göstermişti. Kasım 2015’te yaşanan bu olayın robota iyi bir üniversitede yüksek puanlı bir bölüm kazandırmadığını da eklemeliyiz. Tokyo Üniversitesi’ne giremeyen robot buna karşın ülkedeki 441 özel üniversite ve 33 devlet üniversitesinin bazı bölümlerine girmeyi başarmıştı.
Türkiye’deki Bazı Yapay Zeka Laboratuvarları
Türkiye’deki bazı üniversitelerin de bu alanda boş durmadığını belirtmek gerekiyor. Örneğin 2014 yılında Bahçeşehir Üniversitesi, Stanford Üniversitesi ile işbirliğine giderek Beşiktaş kampüsünde bir Robotik Laboratuvarı kurmuştu. Bu laboratuvar, Stanfor’un Yapay Zeka Laboratuvarı ile ortak çalışmalara imza atıyor.
Bir başka yapay zeka laboratuvarı ise İTÜ’nün Maslak kampüsünde bulunuyor. Bu laboratuvarda veri madenciliği, robot planlaması, robot ile görüntü işleme gibi konularda testler gerçekleştiriliyor. Otonom sürüşe sahip robotlar, nesne temelli öğrenme gibi projeler laboratuvarda yürütülen çalışmalar arasında bulunuyor.
Atılım Üniversitesi’nin 2012’de kurduğu Yapay Zeka Laboratuvarı ise bu alanda ülkemizdeki ilk örneklerden biri. Çalışmaların Mekatronik Mühendisliği bünyesinde yürütüldüğü laboratuvarda yapay zeka ve mekatronik zeka algoritmalarının geliştirilmesi gibi konular ele alınıyor.
Bu alanda özel kurulmuş bir laboratuvara sahip okullardan biri de Koç Üniversitesi. Akıllı İnsan-Bilgisayar Arayüzleri Laboratuvarı yapay zeka, etkileşim tasarımı, kullanılabilirlik ve psikoloji gibi farklı disiplinlerden faydalanarak geleceğin etkileşim teknolojisini tasarlamak için çalışıyor.
Ülkemizdeki yapay zeka araştırmaları yalnızca yukardakilerle sınırlı değil. Birkaç örnek vermek gerekirse Ege Üniversitesi Bilgisayar Grafikleri ve Yapay Zeka Grubu, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Yapay Zeka ve Robotik Laboratuvarı, İTÜ Doğal Dil İşleme Takımı, ODTÜ Bilişsel Bebek Araştırmaları Merkezi, ODTÜ BİLTİR, Yeditepe Üniversitesi Yapay Zeka Laboratuvarı ile Yıldız Teknik Üniversitesi Doğal Dil İşleme Çalışma Grubu da yapay zeka odaklı çalışmalarıyla adlarından söz ettiriyor. Ayrıca Türkiye Zeka Vakfı da çeşitli çalışmalarla yapay zekanın gelişimine katkıda bulunuyor.
