Kimine göre geleceğin mesleği kimine göre “sakın okuma işsiz kalırsın” bölümü: Moleküler Biyoloji ve Genetik (MBG). Bu bölümün türevleri (genetik mühendisliği, biyomedikal mühendisliği vs.) de bu tanıma uymaktadır. Bu iki tanım tamamıyla doğru değildir ancak her ikisinin de haklı noktaları vardır. Yazımda, İstanbul Teknik Üniversitesindeki 3 yıllık MBG bölümü birikimlerimden faydalanarak bu haklı noktalardan ve daha fazlasından bahsettim. MBG diyoruz da, nedir bu MBG ?
MOLEKÜLER BİYOLOJİ VE GENETİK NEDİR?
Bu bölüm, kabaca, moleküler yapıların (1 metrenin milyonda birinden daha küçük) kendilerini ve birbirleriyle olan etkileşimlerini, birçok bilim dalından yardım alarak inceler. Ayrıntılı olarak da, hücreleri, hücrenin içindekileri (DNA’ lar, proteinler, organeller, hücre zarı vb. yapılar), hücrelerin ve hücrenin içindekilerin birbirleriyle olan etkileşimlerini, bunların kimyasal ve fiziksel yapılarını inceler.
Bu bölüm, temel bilimdir, amacı doğanın düzenini keşfetmektir, açıklamaktır ve bunlarla alakalı kuramlar bulmaktır. Topluma direkt olarak fayda vermez ancak topluma fayda sağlamak için yapılan uygulamalı bilimlerin dayanak noktasıdır. Bir örnekle açıklamak gerekirse, bu bölümün araştırmacıları, SARS-COV-2 (covid-19) virüsünün yüzey proteinleriyle bizim akciğerlerimizdeki yüzey proteinlerinin etkileşimini inceler. Aynı zamanda bu virüsün hücreye enfekte olduğunda meydana gelen moleküler düzeydeki etkileşimleri inceler. Akciğerimizi virüs istilasından korumak için gereken kimyasalları (ilaçları) tespit edip, incelemeye alır. Farkettiyseniz, cümlelerimin sonu inceleme fiili ile bitti. Bu bölümün ana konsepti incelemek ve araştırmaktır. Üreticiler, bu araştırma ve incelemeleri kullanarak ürün üretimi yaparlar ve toplumun faydasına sunarlar.
SAKIN BU BÖLÜMÜ OKUMA İŞSİZ KALIRSIN
Bu bölümü tercih etmeyi kafasından geçirip, bu düşüncesini aileleriyle ve çevreleriyle paylaşanların muhtemel olarak duyduğu önermedir. Ben tercih ederken ben de duymuştum ve söylenmesini de bekliyordum. Lafı dolandırmadan bu önermenin altında yatan sebepleri açıklayalım.
MBG bölümünün bir temel bilim olduğundan bahsetmiştim. Temel bilimlerin götürüsü getirilerinden çoktur desek yalan sayılmaz. Temel bilimler çok para ister, olanak ister, tesis ister, insan ister, uzun mesailer ister, adanmış ömür ister… Ancak burada devletleri en çok zorlayan konunun para olduğu bir gerçektir. Yapılan her çalışma, her proje, başarılı olacak değildir ancak başarısız denemeler olmadan da anlamlı sonuçlara ulaşılamaz. Tüm bu başarılı ve başarısız denemeler günün sonunda pahalıya mâl olur. O yüzden ekonomik anlamda refah içinde olmayan ülkeler için, temel bilimlere yatırım yapmak risklidir. Kısacası, temel bilimler ile ekonomi alakasız iki konu olarak gözükse de, temel bilimler iyi ekonomiye muhtaçtır.
Eğer bu bölümü sevip, okuyup, mezun olunca da araştırmacı olmak ve bunu Türkiye’ de yapmak istiyorsanız, maalesef ki büyük ihtimal işsiz kalabilirsiniz. Ancak, bu ihtimal günden güne özel şirketler vasıtasıyla düşüyor gibi gözükse de, MBG bölümü artık ülkenin doğusundan batısına mensubu olan bir bölüm haline gelmiştir. 2-3 sene sonrasında mezun sayımızı düşünüp istihdam olanaklarına baktığımızda, evet, kuşkulanabilirsiniz. Bu önermenin haklı olduğu kısım bu kadardı. Yönünüzü yurt dışına çevirdiğinizde, daha çok batıya, içiniz biraz daha rahat olabilir. Kendinizi yeteri kadar geliştirdiğiniz takdirde yurt dışında rahatlıkla iş bulabilirsiniz.
GELECEĞiN MESLEĞİ
Gelelim bu bölümün geleceğin mesleği olduğunu düşünen insanların dayandıkları fikirlere. En basitinden, dünyanın artan nüfusuna karşı yeterli ve kaliteli besin üretimi için, ürünlerin raf ömrünün doğal yollarla artırılması için, tarım veriminin artırılması için, hayvancılığın daha kaliteli hale getirilmesi için, gelecekte giyilebilir teknolojik elbiseler ya da cihazlar üretebilmek için, biyoyakıt üretimleri için, ve daha birçok biyolojik dengeler içeren inovatif fikirlerin bir parçası ya da tabanı olarak MBG bölümünü görebiliriz. İnsanın ya da diğer canlıların üzerinde ve içerisinde kullanılabilecek her türlü teknoloji, MBG bölümüyle bağlantılı olarak gelişecektir. Bu teknolojiler bize ne kadar uzakta bunu bilemeyiz, ancak evet, gelecekte bir yerde, bunları çevremizde (ülkemizde) görmeye başlayabiliriz. “Geleceğin mesleği” önermesini öne süren insanların düşüncelerini özetlediğime inanıyorum.
DÜŞÜNCELERİM / TECRÜBELERİM
Bu bölümü tercih edeceğimi aileme ve çevreme söylediğim andan bugüne kadar bu iki önermeyi de sık sık duydum. Hep aklımın bir kenarında oldular, ama bu bölümü tercih etme isteğime karşı gelecek kadar beynimde yer etmediler. Bölüme başlarken, bu kadar teferruatlı ve zor bir alan olduğunu tahmin etmiyordum. İngilizce seviyem bölümde geçirdiğim ilk sene için pek yeterli değildi. Bununla birlikte, derste öğrendiğim bilgiler çok hoşuma gidiyordu ve laboratuarda bulunmak ve deney yapmak eğlenceliydi. Moleküler evrene her adım attığınızda gerçeklikten uzaklaşıp, yeni evrenin dinamiklerini öğrenmeye, keşfetmeye çalışmak, bunun için haftalarınızı, aylarınızı hatta yıllarınızı harcamak, gerçekten emek ve idealistlik isteyen bir uğraştır.
Alanım akademinin hakim olduğu bir alan, bu sebeple akademik dile hakim olmanız gerekmekte ve disiplin suçlarına kâtiyen karışmamalısınız. Derslerinize düzenli olarak katılmalı ve çalışmalısınız. Başka üniversitelerde başka bölümleri okuyan arkadaşlarınızla bir araya geldiğinizde, (dönem içinde gelebilirseniz tabi) genel olarak “keşke daha kolay bir bölüm okusaymışım” diye içinizden geçirebilirsiniz. Vize ve final zamanlarında, şimdi ben rapor mu yazsam yoksa sınavlara mı çalışsam diye ikilemde kalabilirsiniz. İkisini birden yapmalısınız. Hocalarınızla iyi ilişkiler kurmalı, onların gözünde başarılı bir öğrenci olmalısınız. Kariyerinizin basamaklarını lisans programındayken belirleyip, hedefinize yönelik adımlar atmalısınız. Son olarak da, temel bilimler her an gelişirler, her gün yeni bulgular, yeni araştırmalar yapılır, bunları takip edip, güncel kalmalısınız. Bu yüzden, zaman yönetimi bu bölüm için en değerli özelliktir.
Vaktinizi yazıma ayırdığınız için teşekkür ederim.
