Her ne kadar Alzheimer hastalığını tedavisi olmayan bir hastalık olarak bilinse de bu durum yakın zamanda değişebilir. Son yayınlanan araştırmalar Alzheimer hastalığının tedavisinin bulunmuş olunabileceğini gösterdi.
Alzheimer hastalığını tedavi etmek için kullanılan 40 hertz duyusal stimülasyonun güvenliğini ve etkinliğini küçük bir katılımcı grubu arasında test eden bir çift erken dönem klinik çalışma, potansiyel tedavinin iyi tolere edildiğini, ciddi yan etkiler üretmediğini ve bazı önemli nörolojik ve davranışsal faydalarla ilişkili olduğunu bulmuştur.
Picower Öğrenme ve Hafıza Enstitüsü’nden Profesör Li-Huei Tsai, “Bu klinik çalışmalarda, gönüllülerin herhangi bir güvenlik sorunu yaşamadığını ve evlerinde deneysel ışık ve ses cihazlarımızı tutarlı bir şekilde kullandıklarını görmekten memnuniyet duyduk” dedi. “Beyin ve davranış üzerinde bazı önemli olumlu etkiler görmemiz için teşvik edilsek de çalışmamızın küçük katılımcı sayısı ve kısa süresi göz önüne alındığında bunları dikkatli bir şekilde yorumluyoruz. Bu sonuçlar, etkinliğin yeterli kanıtı değildir. Ancak Alzheimer hastalığı için potansiyel invazif olmayan bir terapötik olarak 40-hertz duyusal stimülasyona ilişkin daha kapsamlı bir çalışma ile ilerlemeyi açıkça desteklediğine inanıyoruz.”
2016-19 yıllarını kapsayan üç çalışmada Tsai’nin laboratuvarı, fareleri 40 hertzlik gama bandı beyin ritmi frekansında ışık titremesine veya klik sesine maruz bırakmanın ya da her ikisini de birlikte kullanmanın faydalı olduğunu keşfetti. Alzheimer hastası denek farelerde tedavi sonrası öğrenme ve hafızada gelişme gözlemlenirken beyin atrofisi(körelmesi), nöron ve sinaps kaybı ve Alzheimer hastalarında sıkça karşılaşılan amiloid beta ve tau proteinlerinin daha düşük seviyelerde olduğu gözlemlenmiştir. Stimülasyon, 40 hertz beyin uyarmaları sayesinde çeşitli beyin hücrelerinin ve hatta beyin damar sistemini etkileyerek beynin güç ve senkronizasyonunu arttırdığı gözlemlenmiştir.
Çalışma Metodolojileri
Bu cesaret verici sonuçlara dayanarak, Massachusetts General Hospital’da nörolog ve Tsai’nin laboratuvarında postdoc olan Diane Chan, MIT’de iki yeni klinik araştırmaya öncülük etti. Faz 1 araştırmasında 16’sı erken evre Alzheimer’lı olmak üzere farklı yaş gruplarından gönüllülerle çalıştı. Çalışmasında 40 hertz ses ve ışığa maruz kalmanın güvenli olup olmadığını inceleyen Chan, çalışmasında ayrıyeten epilepsi hastası olan 2 kişinin rızaları dahilinde epilepsi ameliyatları sırasında 40 hertz duyusal stimülasyon uygulayarak ayrıntılı beyin fonksiyonlarını incelenmesine yer vermiştir.
“Faz 2A” pilot çalışması için 15 erken evre Alzheimer’lı test grubu seçildi. Bu gruptaki kişiler en az üç ay boyunca günde bir saat olmak üzere 40 hertz (veya değişken hertzde) ışık ve sese maruz bırakıldı. Stimülasyon sırasında EEG ölçümleri, beyin hacminin MRI taramaları ve bilişsel testler dahil olmak üzere başlangıç ve takip vizitlerine tabi tutuldular.
Faz 2A denemesi, 2020’de Covid-19 salgınının başlamasından hemen önce başlatıldı ve bazı katılımcıların üç ay sonra takiplere gidememesine neden oldu. Bu nedenle “Faz 2A” çalışması 4 aylık bir süreci kapsar.
Çalışma Sonuçları
Faz 1 çalışmasında, gönüllüler yan etkilerle ilgili bir anket doldurdular ve birkaç küçük yan etki harici büyük bir olumsuzluk bildirmediler. En yaygın olanı “uykulu veya sersem” hissetmekti. Bu arada, frontal ve oksipital bölgelere kümelenmiş EEG kafa derisi elektrotlarıyla yapılan ölçümler, bilişsel olarak normal olan genç ve yaşlı katılımcılar ile hafif Alzheimer hastası gönüllüler arasında her bir kortikal bölgede 40 hertz ritim gücünde önemli artışlar gösterdi. Çalışmalar ayrıca iki grup arasındaki 40 hertz frekansında tutarlılıkta önemli bir artış gösterdi. Epilepsili iki gönüllü arasında yapılan ölçümler, gyrus rektus, amigdala, hipokampus ve insula gibi daha derin beyin bölgelerinde 40 hertz gücünde önemli artışlar gösterdi ve nöbetler dahil hiçbir yan etki görülmedi.
Faz 2A çalışmasında tedavi edilen ve kontrol edilen gönüllüler ciddi bir yan etki bildirmediler. Her iki grup da cihazlarını çoğunlukla kullandı. 40-hertz stimülasyonu ile tedavi edilen sekiz gönüllü, kontrol durumundaki yedi gönüllüye kıyasla çeşitli faydalı etkiler yaşadı. Kontrol katılımcıları, hastalık ilerlemesiyle beklendiği gibi iki beyin atrofisi belirtisi sergilediler: hipokampusun hacminde azalma ve açık alanların veya ventriküllerin hacminde artış. Tedavi edilen hastalarda bu ölçümlerde önemli değişiklikler görülmedi. Tedavi edilen hastalar ayrıca beynin varsayılan modunda yer alan beyin bölgeleri ve sırasıyla biliş ve görsel işleme ile ilgili görsel ağlar arasında daha iyi bağlantı sergiledi. Tedavi edilen hastalar ayrıca kontrollere göre daha tutarlı uyku düzenleri sergiledi.
Ne tedavi grubu ne de kontrol grubu, çoğu bilişsel testte hemen üç ay sonra herhangi bir farklılık göstermedi. Ancak tedavi grubu, güçlü bir görsel bileşene sahip bir hafıza görevi olan bir yüz-ad ilişkilendirme testinde önemli ölçüde daha iyi performans gösterdi. Araştırmacılar, yaş, cinsiyet, APOE risk gen durumu ve bilişsel puanlara göre eşit şekilde eşleşen iki grubun eğitim yıllarına göre farklılık gösterdiğini, ancak bu farkın sonuçlarla hiçbir ilişkisi olmadığını söylüyor.
Chan, “Bu kadar kısa bir süre sonra bilişsel ölçümler üzerinde önemli etkiler görmeyi beklemiyorduk, bu nedenle, en azından yüz-isim ilişkilendirmede, tedavi grubunun önemli ölçüde daha iyi performans gösterdiğini görmek cesaret vericiydi” diyor.
Araştırmacılarının sonuçlarına göre: “Genel olarak, bu bulgular 40Hz GENUS’un Alzheimer hastalığı ile ilişkili patoloji ve semptomlar üzerinde olumlu etkileri olduğunu ve Alzheimer hastalığının kesin tedavisi olup olmadığını değerlendirmek için daha kapsamlı bir şekilde çalışılması gerektiğini göstermektedir.”
Çalışma sona erdikten sonra, tüm katılımcıların 40 hertz stimülasyon sağlamak için ayarlanan cihazları kullanmaya devam etmelerine izin verildi.
MIT ekibi şimdi, 40 hertz duyusal uyarımın yüksek riskli gönüllülerde Alzheimer başlangıcını önlemede etkili olup olmayacağını test etmek için yeni klinik çalışmalar planlıyor ve Parkinson hastalığı ve Down sendromu için terapötik potansiyelini belirlemek için ön çalışmaları başlatıyor. Tsai ve MIT’de Y. Eva Tan Nöroteknoloji Profesörü olan ortak yazar Ed Boyden tarafından ortaklaşa kurulan bir MIT spinoff şirketi olan Cognito Therapeutics, farklı bir cihaz kullanarak Alzheimer tedavisi olarak 40 hertz duyusal stimülasyonun 3. faz denemelerini başlattı.
